Theater acts van en voor alle mensen. Alle feestdagen over de hele wereld zijn thema in de acts die Walt Raaf bouwt. Halloween kreeg een lieve act erbij in het toch al uitgebreide oeuvre van Walt Raaf dat bij het thema Halloween past. Het Mexicaanse feest Dia del Muertos is uitgebeeld met een bruidspaartje Doodshoofden!
De Sinterklaasintocht in Soest stond ook weer op het programma en hier en daar fleuren we nog wat Sinterklaas programma’s op met Pieten op stelten.
Dan maken we de acts voor rond de Kerstdagen weer op; Witte Vogels met troubadours, Winterbok, Santa Lucia, Witte Wieve of L’Homme Universal. Het aanbod van Raaf Theater is vrij uniek in de entertainmentwereld en lijkt nergens op! Een bijzondere invulling met winterse animatie fleurt het Lichtfeest flink op.
ACHTERHOEK – In Veur de Draod beantwoorden Bekende Achterhoekers stellingen. Wie antwoordt legt zijn ziel bloot. In deze aflevering boer, levenskunstenaar en theatermaker Walt Raaf (55). “Ik kijk niet meer te vaak in de spiegel tegenwoordig.’’
Door André Valkeman
1) Mijn mentale bui is:
“De kop steet noar warken. Bij de boerderij van mijn zoon klinkeren we de oprit.
Morgen treden we op met ons theatergezelschap in Keijenborg bij het Schuttersgilde Sint Jan. De act Roofraaf en De Draak ga ik daar opvoeren. Straattheater en dan soms op stelten.
De Roofraaf vertelt een sage, een traditioneel volksverhaal. Het staat symbool voor de hebzucht van de mens. Het kapitalisme. De Draak gaat over sage: De Draak van Gelre. Twee jongens wilden ooit een draak doden die leefde onder een oude mispelboom. De draak krijste voortdurend: ‘Gelre, Gelre’. Op die plaats bij de boom zouden de jongens een gebied gesticht hebben dat Gelre werd genoemd. Van die sage komt de naam Gelderland vandaan.
In mijn leven is alles op zijn plek gevallen. Ik heb theater, de boerderij en naast mijn theaterleven nog twee loonbaantjes. In de winter loop ik op aardappelvelden om grondmonsters te nemen, in de zomer geef ik in Duitse gemeenten bloemen water.
Theater is voor mij ook vooral bouwen in het atelier. Nu kan ik ook on the road zijn. Een heerlijk leven vol afwisseling.’’
2) Ik lijk het meest op ‘mien va/mo’:
“Brede neus, volle lippen, het haar… Dat uiterlijk is allemaal moeders kant.
Het karakter is van allebei. Dat is onrust in de kont. Willen ontplooien. Zij gingen veel op reis, ik zocht het in optreden. Waar komt die artistieke lust in mij vandaan, heb ik weleens gedacht. Mijn ouders hebben dat niet, maar in hun bloedlijn zitten wel verhalenvertellers en schrijvers. Frans Roes, het pseudoniem van de bekende streektaalschrijver Herman van Velzen, bijvoorbeeld.”
3) Na de dood is er:
“Onze energie en warmte die in je zit wordt doorgegeven. Die keert terug naar iets in de kosmos. Maar daar merk jijzelf niets meer van.’’
4) Dit is mijn grootste angst:
“Een operatie ondergaan. Ooit moest ik geopereerd worden aan mijn been. Paranoia werd ik ervan. Mijn lichamelijke integriteit moest ik opzij zetten. Ik ben gaan denken aan de veldleeuwerik en grutto en beelde in hoe ik op een akker liep. Dat gaf rust.”
5) Ik kan buiten de Achterhoek wonen:
“Zeker, ik woonde in Dronten, Deventer en Arnhem. De Achterhoek is toch de streek voor mij. Mooie eigengereide mensen wonen er. Soms bijna te eigengereid, dat ze niet openstaan voor connectie met volkeren of mensen die het anders doen. Het enige waar ik weleens moeite mee heb hier.
De Achterhoek is uniek maar toch verbonden met de hele oostelijke Nedersaksische streek. Een tijd lang had ik het ook gehad met straattheater in het westen. De Randstad vond dat ze alles al gezien hadden. Dan dacht ik: laat ons maar heel die oostelijke strook pakken.
Nu, ook doordat wij iets meer rust hebben in de acts, spelen we ook in het westen alles plat.’’
6) Mijn grootste held is:
“Helden zijn tijdelijk. Het is je buurjongen die veel ouder is en harder kan fietsen, tegen wie je opkijkt. Later op de landbouwschool in Dronten die ene leraar met filosofische wijsheden. Maar als je ouder wordt, ontmoet je minder helden, omdat je meer hebt gezien en meegemaakt.’’
7) Het is goed dat ik geen echte boer ben geworden:
“Ik ging naar Lowlands en mijn leven was onrustig. Ik moest in dienst en weigerde dat en moest dienstvervangende arbeid doen. Ondertussen speelde ik in een punkband. Ik had meer op met mensen dan met dieren vond ik toen, maar men zag in mij ook de boerderij-opvolger.
Ik zag een Lowlands-theateract op stelten met muzikanten. Man, een spektakel! Ik wist: dit wil ik. Binnen een jaar leerde ik steltenlopen, ik deed voor bedrijven als V&D wat flyerwerk en een jaar later verkocht ik mijn eigen act op stelten aan Lowlands. Ik boer er nu wat naast. Toch… alleen boeren had mij niet volmaakt gelukkig gemaakt. Dit leven wel.’’
8) De mens is monogaam:
“Dat kan groeien bij een mens. Dat kan je bereiken, maar is geen gegeven. Vroeger was ik er veel te rusteloos voor. Als je nalatenschap wil, kies je ervoor. Je kiest voor monogamiteit en daarna wil je ook niet meer anders, wordt die wil alleen maar sterker. Maar monogamie is eerder sociologie dan biologie.’’
9) Mensen met een accent zijn:
“Onderscheidend. Ik heb een enorm accent. Een enkeling lacht je, vaak buiten de streek natuurlijk, erom uit. Dat zegt het meest over die mensen zelf. Vaak hebben zij een ander dialect met een grote bek, waarvan ze denken dat het norm is, en die grote bek siert ze totaal niet.’’
10) Dit komt er op mijn grafsteen:
“‘Hij kon zo prachtig stil zijn’, dat doe ik vaak in theaterspel. Niet beleren, opleggen. Ik ben, ik weet niets meer dan een ander. Laat het publiek ervaren.’’
Straatartiest Walt Raaf is van boerenafkomst. Hij werd geboren op een boerderij in Meddo. “Het was de bedoeling dat ik als oudste zoon de boerderij zou overnemen, maar dat is er nooit van gekomen. Mijn jongere broer is boer geworden, want ik had meer affiniteit met het theater”, legt hij uit.
De creatief ingestelde Walt Raaf volgde een opleiding aan de kunstacademie in Enschede. Vijfentwintig jaar geleden zag hij tijdens Lowlands een groep steltlopers optreden en was hij direct geïnteresseerd. “Ze hadden een karretje met een drumstel en andere instrumenten eromheen. Ze voerden een spektakelshow op, met muziek en dans. Ik ben met de groep meegelopen om het goed te kunnen bekijken.”
Evenementenbureau
Walt raakte zo geïnspireerd, dat hij besloot zelf ook een dergelijke act op te zetten. “Ik leerde steltlopen bij een evenementenbureau. Zij hadden steltlopers nodig om te flyeren bij de V&D. Themafeesten kwamen bij hen ook in zwang. Je had bourgondische, middeleeuwse, Egyptische, wildwest feesten en daarvoor maakte ik zelf pakken voor de steltlopers. Voor het naaien moest ik gevoel kweken, maar als je het vaker doet, wordt je steeds handiger. Ook om van een lap zo economisch mogelijk stukken te knippen, omdat ze vaak van de kringloop komen.”
Na een klein jaar bij het bureau, zette Walt in Winterswijk zijn eigen straattheater op, Raaf Theater. Met de door hem gemaakte kostuums verzorgde hij, een jaar nadat hij het optreden van de steltlopers had gezien, zijn eigen steltact op Lowlands. Het werd een groot succes. De organisatie vroeg Walt verschillende jaren om terug te komen. “Dat gebeurt gelukkig vaker, dat de organisatie ons terugvraagt, omdat het publiek zo enthousiast is.”
Tegenwoordig maakt Walt in eigen beheer behalve fantastische kostuums voor steltlopers ook allerlei andere attributen, zoals prachtige hoofddeksels in allerlei varianten en vlaggen.
Core business
De groep acteurs van Raaf Theater is sindsdien flink gegroeid.
Walts vrouw Debby en hun kinderen maken deel uit van de groep en dat geldt ook voor jongelui uit de buurt die door Walt werden geïnspireerd. Steltlopen is nog altijd core business en het aantal acts werd in de loop der jaren uitgebreid, met prachtige kostuums en over allerlei onderwerpen. Zo werd bijvoorbeeld Mister Europe and the Yellow Stars, in opvallende blauwe en gele pakken, opgevoerd tijdens festiviteiten rond de inzameling voor Oekraïne in Winterswijk en Raalte. Maar ook Lucky Luke & The Daltons en Delicious Lollipops & Marvelous Jelly Beans zijn voorbeelden van acts die overal in Nederland op allerlei evenementen en festivals worden opgevoerd. Walt: “In 2022 deden we honderd optredens en vorig jaar tachtig, maar normaal doen we vijftig tot zeventig optredens per jaar.” De wintermaanden vormen een rustige tijd. Walt begeleidt momenteel de verbouwing van de boerderij in Ratum, gekocht door zijn kinderen. “Dat is een project voor de komende tien jaar, want na de winter houden we ons bezig met het theater. In februari presenteren we tijdens een beurs in de DRU in Ulft een nieuwe act, Nachtvlinder. Leuk om weer iets nieuws op de rol te hebben.”
Ook geïnteresseerd in Raaf Theater? Bezoek dan de website www.raaftheater.nl.
Het seizoen 2024 is los gebarsten met STRTFSTVL (Street festival) een explosie van internationale straattheater-acts in de DRU in Ulft.
Raaftheater presenteerde de nieuwe kostuums voor de steltlopers genaamd ‘Nachtvlinders’. Schitterende doorschijnende vleugels bezaaid met glinsterende vuurvisjes.
Deze nieuwe kostuums voorzien van vele lichtjes waren al lang zo goed als klaar. Nu kunnen ze de straat op, een festival op flonkeren of dienen als prachtige ontvangst.
Hieronder leest U een quote over Raaf Theater uit de Gelderlander j.l.
Walt Raaf, zijn vrouw en zoon verrassen het publiek al meer dan 25 jaar met romantische en verlichtende optredens op stelten. Op Strtfstvl staan ze met de voorstelling Nachtvlinders. Een première, voor publiek maar ook voor Raaf zelf. ,,Ik ben zelf ook heel benieuwd hoe het er uit komt te zien.” De indrukwekkende kostuums maakt hij zelf. Al meer dan tien jaar werkt hij er aan.
Het festival was jarenlang in Utrecht. Daar ging Raaf eigenlijk niet naar toe, maar hier in de eigen regio is dat anders.
,,Ik kan het eigenlijk niet laten liggen, zo dichtbij.” Stiekem hoopt Walt Raaf dat hij zichzelf in de kijker speelt bij Deventer op Stelten, één van de grootste festivals van het land. ,,Ik vind het ergerlijk dat ik jarenlang niet ben uitgenodigd, maar ik heb weer een sprankje.”
Met onze act Graancirkels speelden we in de Oogst-optocht te Raalte dit jaar. Onderstaande serie foto’s is gemaakt door de fotografen daar. We vinden het fijn dat zoveel optochten, corso’s, stoeten of parades het Raaftheater weten te vinden! De steltlopers doen het altijd goed. Op de lange stelten vallen ze natuurlijk ook flink op. Vaak wordt dan interactie met het publiek gezocht. Dit is telkens maar een kort moment, want anders houdt je de stoet op. Vaak spelen we in een groep van minimaal 4 personen. Dit zorgt voor voldoende impact. De verschillende figuren samen vertellen het verhaal. Ook komt het regelmatige voor dat we met verschillende acts aanwezig zijn; zoals in de Druivenstoet te Overijse dit jaar. Lucky Luke & the Daltons was een succes en het spektakel van Roof Raaf zorgde samen met een historische groep voor een mooie omgang.
